Traditie van digitalisering

De RSZ werkt al een kwarteeuw aan digitale vernieuwing. Onze belangrijkste businessprocessen zijn gedigitaliseerd. De intake van nieuwe werkgevers, de registratie en verwerking van de aangiften, de inning van bijdragen, de financiering van het stelsel van de sociale zekerheid, het verloopt allemaal elektronisch.

Intern beschikken we over een digitale werkomgeving. Daarin kunnen onze medewerkers alle inkomende informatie – uit aangiftesystemen, uit briefwisseling, uit inspectieverslagen – snel verwerken.

De jarenlange ervaring met digitale services kwam in 2020 goed van pas. Ze hielp ons om middenin de crisis razendsnel toepassingen te ontwikkelen waarmee werkgevers konden nagaan of ze recht hadden op betalingsuitstel of compensatiepremies. We konden de code van bestaande toepassingen letterlijk recycleren tot een nieuwe service. Zelden hebben digitale investeringen zo zichtbaar gerendeerd als in 2020.

Innovatieve technologie

De RSZ experimenteert graag met nieuwe technologie. De laatste jaren verdiepen we ons in de mogelijkheden van artificiële intelligentie (AI). We hebben veelbelovende projecten lopen met spraakherkenning, robotica en andere nieuwe vormen van doorgedreven automatisering.

Maar het verst gevorderd is de toepassing van complexe, op AI gebaseerde algoritmen, die we inzetten om grote datasets te analyseren en visualiseren. Datamining is een waardevol hulpmiddel gebleken om fraudenetwerken in kaart te brengen. Maar deze competenties bleken plots ook zeer nuttig op een voor ons nieuw terrein: de ondersteuning van de strijd tegen het coronavirus.

Sinds september 2020 krijgt de RSZ dagelijks de identiteit van besmette personen en de datum van hun positieve test. Deze data worden verrijkt met de RSZ-tewerkstellingsgegevens en ter beschikking gesteld van de regionale gezondheidsdiensten. Dat komt de contacttracing ten goede en maakt het mogelijk om besmettingsclusters in ondernemingen sneller te detecteren. Bovendien zijn deze data ook zeer belangrijk voor het opvolgen van de besmettingen en de economische sectoren en het wetenschappelijk onderzoek.

Ook de RSZ-inspectie kwam trouwens in actie. Zij werd ingeschakeld voor de controle op de gezondheidsmaatregelen op de werkvloer en de telewerkverplichting. Op basis van informatie uit het Passenger Locator Form gaan onze inspecteurs na of werknemers zich na terugkeer uit rode zones aan de quarantaineverplichting houden.

Telewerk en communicatietools

Sinds 2013 is het telewerk bij de RSZ veralgemeend. Voor deze crisis konden RSZ-medewerkers al twee dagen per week thuis werken. De prikklok behoort tot het verleden, wij werken op basis van de waarden openheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid.

De overgang naar voltijds telewerk in maart 2020 betekende dus geen breuk. Want ook de tools om op afstand contact te houden, waren al volop ingeburgerd. Daardoor was iedereen snel weg met vergaderingen in Skype of Teams. Videomeetings werden de standaard.

Zelfs opleidingen konden voor een stuk blijven doorgaan, want niet lang voor de epidemie begon, waren we gestart met de ontwikkeling van een eAcademy, een onlineplatform waar we e-learningmodules aan onze medewerkers aanbieden.

Toch botsten we ook op de limieten van werken op afstand. Veel collega’s bleken al vrij snel opnieuw behoefte te hebben aan écht contact met hun collega’s. En het virtueel vergaderen was soms vermoeiender dan gedacht.

Verder op ingeslagen weg

Digitalisering en innovatie hebben ons door de crisis heen geholpen en moeten de speerpunten van ons beleid blijven. De nadruk zal blijven liggen op de ontwikkeling van services die tijd- en plaatsonafhankelijk kunnen worden gebruikt, zowel door onze klanten als door ons eigen personeel. Dat artificiële intelligentie en automatisering daarbij een grotere rol zullen spelen, ligt voor de hand.

Thuis of kantoor: een nieuw evenwicht

Toch zal het leven na corona niet meer helemaal hetzelfde worden als voorheen. Vooral in de verhouding tussen thuis- en kantoorwerk, moeten we naar een nieuw evenwicht zoeken. De tijd die we op kantoor doorbrengen, moet een meerwaarde hebben. Het heeft geen zin om te pendelen voor werk dat je net zo goed thuis kunt doen.

Dat we tijdens de kantoormomenten meer de nadruk moeten leggen op groepsdynamiek dan op individueel, geconcentreerd werk, ligt voor de hand. We zullen onze kantoorgebouwen nog meer moeten gaan benutten voor overleg en teambuilding. Ik kan me voorstellen dat voor een degelijke samenhang binnen onze organisatie onze koffiebar, het restaurant en de sportzaal, op termijn ten minste even belangrijk zullen worden als onze vergaderzalen en bureaus.

Koen Snyders
Administrateur-generaal