De instellingen van sociale zekerheid financieren

Een van de centrale taken van de RSZ is de dagelijkse financiering van instellingen en fondsen van de sociale zekerheid.

Financiering binnen het Globaal Financieel Beheer

Een belangrijk deel van die financiering verloopt via het systeem van Globaal Financieel Beheer (GFB).

Globaal Financieel Beheer houdt in dat de RSZ de geldmiddelen voor de sociale zekerheid van werknemers (bijdragen, rijkstoelagen, alternatieve financiering) globaliseert en verdeelt onder de sectoren die er recht op hebben. De verdeling gebeurt volgens de kasbehoeften van de sectoren.

Het Globaal Financieel Beheer bestaat sinds 1995. Daarvoor kreeg iedere instelling de opbrengst van de sectorale bijdragevoeten.

Welke instellingen?

De volgende tabel toont welke instellingen of stelsels hun middelen krijgen via het Globaal Financieel Beheer, en waarvoor zij die middelen aanwenden.

Als gevolg van de zesde staatshervorming wordt de gezinsbijslag sinds 2015 niet meer gefinancierd door het Globaal Beheer.

Daarnaast financiert de RSZ ook nog een aantal specifieke uitgaven op basis van wettelijke bepalingen (bijvoorbeeld: de sociale Maribelfondsen).

Beheerscomité van de Sociale Zekerheid

Globaal Financieel Beheer is meer dan het verstrekken van de nodige financiën. Het is ook: beheren, adviseren, opvolgen en evalueren.

Deze opdrachten voert de RSZ uit onder het gezag van het Beheerscomité van de Sociale Zekerheid (BCSZ). Het BCSZ moet jaarlijks verslag uitbrengen aan de federale regering over het Globaal Financieel Beheer:

• Hoe ontwikkelen de ontvangsten en uitgaven zich?
• Wat zijn de prioritaire beleidslijnen?
• Hoe verzekeren we een duurzaam financieel evenwicht van het stelsel?

Deze informatie ondersteunt de regering zowel bij de opmaak en controle van de begroting als bij het uitwerken van een meerjarenperspectief.

De RSZ bezorgt het BCSZ ramingen van de ontvangsten: de betrokken instellingen van de sociale zekerheid zorgen voor ramingen van de uitgaven. Deze gegevens worden geconsolideerd bij het RSZ-Globaal Beheer.

Leningen

Met toestemming van de minister van Financiën en de voogdijminister kan het RSZ-Globaal Beheer leningen afsluiten om de financiering van alle takken te waarborgen.

Financiering buiten het Globaal Financieel Beheer

Een 160-tal instellingen en fondsen worden buiten het Globaal Beheer gefinancierd. Ze hebben recht op een deel van de opbrengst van de sociale bijdragen. Meestal wordt dat aandeel berekend op basis van een bijdragevoet op de aangegeven loonmassa. Onder meer de financiering van de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (RJV) wordt op deze manier berekend.

Overzicht cijfers

De volgende tabellen geven een overzicht van de bijdragen en transfers.

In 2021 waren de financiële middelen waarover het Globaal beheer van de RSZ beschikte om zijn financiële opdracht uit te voeren grosso modo voor 65 % afkomstig van zelf geïnde bijdragen. 35 % bestond uit transfers, voornamelijk afkomstig van de federale overheid.

Voor 2021 was er een stijging van de globale bijdragen voor de sociale zekerheid met 5,7 % ten opzichte van 2020 dankzij een inhaaleffect na de coronacrisis.

Wat de specifieke bijdragen betreft, was er in 2021 een stijging van 6,1 % ten opzichte van 2020.

Evolutie binnen het Globaal Financieel Beheer

Een deel van de instellingen vallen onder het Globaal Financieel Beheer en ontvangen hun middelen volgens hun behoeften. Wat zijn de inkomstenbronnen voor dat systeem?

De belangrijkste financieringsbronnen zijn de gewone werknemers- en werkgeversbijdragen (60,6% in 2021), gevolgd door de alternatieve financiering (22,5 % in 2021) en de rijkstoelagen (10,4 % in 2021).

In 2017 is de financiering van de sociale zekerheid hervormd. De nieuwe regels zijn vastgesteld in de wet van 18 april 2017. Het Globaal Beheer van de RSZ krijgt sindsdien een jaarlijkse basisdotatie die wordt aangevuld met een evenwichtsdotatie.

In 2021 bedroeg deze evenwichtsdotatie 5,6 miljard euro (voorlopig bedrag). In 2020 was het bedrag van de evenwichtsdotatie uitzonderlijk hoog door de impact van de coronacrisis (lagere bijdragen-ontvangsten en hogere uitgaven voor bijvoorbeeld tijdelijke werkloosheid).

Voor de alternatieve financiering was er in 2021 een toename met 16,2 % in vergelijking met 2020, waarvan een toename met 1,6 miljard euro voor de financiering van de geneeskundige verzorging. Het gaat om een voorafname op BTW-opbrengsten en roerende voorheffing.

De tegemoetkoming van de (gemeenschappen en gewesten) voor de geregionaliseerde doelgroepverminderingen, zonder het deel van de lokale sociale zekerheid, vertegenwoordigt in 2021 1,3% in de totale ontvangsten van het Globaal Financieel Beheer.

Evolutie buiten Globaal Financieel Beheer

Instellingen en fondsen die niet onder het Globaal Financieel Beheer vallen, ontvangen hun financiële middelen op basis van de opbrengst van hun bijdragevoet.

Voor de jaarlijkse bijdrage RJV was er in 2021 pas de impact van de coronacrisis (berekend op basis van 2020) en de impact van de vrijstelling voor de horeca.

Voor de bijdragen voor de Fondsen voor Bestaanszekerheid en de tweede pijler pensioenfondsen was er in 2021 een herstel na de coronacrisis.

Voor de bijdragen voor het Fonds voor Sluiting Ondernemingen was in 2021 een herstel na de coronacrisis en een opwaartse impact door de stijging van het bijdragenpercentage van de bijzondere bijdrage.

Inkomsten stelsels lokale sociale zekerheid, Overzeese Sociale Zekerheid en Sociale Maribel – publieke sector

De RSZ is eveneens bevoegd voor de inning van bijdragen van de lokale besturen en de overzeese sociale zekerheid. Het int ook de subsidies voor de overzeese sociale zekerheid en de sociale Maribel – publieke sector.

De volgende tabellen geven een overzicht van de inkomsten van deze stelsels binnen en buiten globaal beheer.

54,13% van de inkomsten worden geïnd binnen het globaal beheer en 45,87% buiten het globaal beheer.

De inkomsten binnen het globaal beheer zijn de sociale zekerheidsbijdragen plus enkele specifieke bijdragen van de lokale besturen. Buiten het globaal beheer zijn 3 stelsels gelinkt aan de ontvangsten:

• lokale besturen (o.a. bijdragen voor 2e pijler, responsabiliseringsbijdrage, sociale diensten)
• Overzeese Sociale Zekerheid
• Sociale Maribel – publieke sector.

We noteren een stijging van 1,39% van de inkomsten binnen en buiten het globaal beheer ten opzichte van 2020 (+ 228 miljoen euro). Deze stijging is enerzijds te wijten aan een verhoging van de bijdragen met 3,48% (+ 142 miljoen euro) binnen het globaal beheer en anderzijds door een stijging met 2,46% (+ 86 miljoen euro) buiten het globaal beheer (gesolidariseerd pensioenfonds en 2e pijler).

De stijging met 3,48% ten opzichte van 2020 komt vooral door een stijging van de sociale zekerheidsbijdragen met 4,02% (+ 139 miljoen euro) door een verhoging van de loonmassa en een stijging van de specifieke bijdragen met 5,16% (+ 8 miljoen euro), onder meer door een stijging van de bijdrage op groepsverzekering (2e pijler).

De inkomsten buiten het globaal beheer komen uit 3 verschillende stelsels die afzonderlijk gerapporteerd worden:

1. Lokale besturen
   Hier zijn een 7-tal inkomstenstromen ondergebracht, waarvan het gesolidariseerde pensioenfonds met 94% de grootste is.
2. Overzeese Sociale Zekerheid
   20% van de inkomsten wordt gewaarborgd door bijdragen geïnd via de vrijwillig aangesloten werknemers en/of werkgevers. De Staatstoelage vertegenwoordigt echter 79% van de inkomsten.
3. Sociale Maribel - publieke sector
   Het sectoraal fonds omvat 79% van de inkomsten, de overige inkomsten hebben in hoofdzaak betrekking op de sociaal akkoorden (RIZIV en Vlaams gewest) en het zorgpersoneelfonds.

Het stelsel lokale besturen kent een stijging van 3,09% (+ 82 miljoen euro). Die is te verklaren door een stijging van de bijdragen (+ 54 miljoen euro) voor het gesolidariseerd pensioenfonds en een sterke stijging van de bijdragen voor de tweede pijler (+ 25 miljoen euro).

Voor het stelsel van de overzeese sociale zekerheid is er een daling van 2,49% (- 8 miljoen euro). Deze vloeit voornamelijk voort uit een daling van de Rijkstegemoetkoming met 6 miljoen euro en van de geïnde bijdragen met 2 miljoen euro.

Het stelsel Sociale Maribel – publieke sector vertoont een stijging van 2,38% (+ 12 miljoen euro). Die is o.a. te wijten aan een stijging van de sociale dotatie (+ 3 miljoen euro), de solidariteitspremie enkel betaald in 2020 (- 15 miljoen euro), de daling in het zorgpersoneelfonds (- 3 miljoen euro) en de stijging van de inkomsten met betrekking tot de sociaal akkoorden gefinancierd door het RIZIV (+ 27 miljoen euro).

Globaal gezien stijgen de inkomsten buiten globaal beheer met 2,45%. Dat is een stijging van ongeveer 86 miljoen euro ten opzichte van 2020.

De RSZ heeft ook als taak de opbrengst van de geïnde bijdragen te verdelen over de instellingen en fondsen van de sociale zekerheid.

Een deel van de instellingen valt onder het systeem van het Globaal Financieel Beheer en ontvangt zijn middelen volgens zijn behoeften. Instellingen en fondsen die niet onder het Globaal Financieel Beheer vallen, ontvangen hun financiële middelen op basis van de opbrengst van hun bijdragevoet.

Overzicht cijfers

De volgende tabellen geven een overzicht van de uitgaven van de voorbije jaren.

In 2021 ging 89,5% van de opbrengsten naar de financiering van het Globaal Financieel Beheer en 10,5% naar de financiering van instellingen en fondsen buiten het Globaal Financieel Beheer.

Evolutie binnen het Globaal Financieel Beheer

Het RSZ-Globaal Beheer financierde in 2021 de takken van het Globaal Financieel Beheer voor een totaalbedrag van 75.259 miljoen euro. Dit is een daling met 0,5 % ten opzichte van 2020 (toen er uitzonderlijk hoge uitgaven waren omwille van de coronacrisis).

De te financieren behoeften van de RVA dalen in 2021 met 2,6 miljard euro of 24 % ten opzichte van 2020 (hoge uitgaven omwille van de coronacrisis).

De bijzondere toewijzingen zijn in 2021 licht gedaald ten opzichte van 2020, toen er een toekenning van compensatiepremies was aan gesloten sectoren). In 2021 werden nog premies toegekend voor de gelijkstelling tijdelijke werkloosheid bedienden en de reissector.

De volgende figuur geeft een overzicht van het aandeel van de takken van de sociale zekerheid in de financiering van het Globaal Financieel Beheer van 2019-2021.

De rubriek ‘Andere’ in de grafiek bevat: werkloosheid met bedrijfstoeslag, tijdskrediet en loopbaanonderbreking, Fedris-arbeidsongevallen, Fedris-beroepsziekten, invaliditeitspensioenen van mijnwerkers, ziekte-invaliditeit en werkloosheid van het stelsel van de zeelieden.

De volgende figuur geeft een overzicht van de verdeling in 2021.

De rubriek ‘Andere’ in de grafiek bevat: werkloosheid met bedrijfstoeslag, tijdskrediet en loopbaanonderbreking, Fedris-arbeidsongevallen, Fedris-beroepsziekten, invaliditeitspensioenen van mijnwerkers, ziekte-invaliditeit en werkloosheid van het stelsel van de zeelieden.

De sectoren Pensioenen (40,5 %) en Geneeskundige Verzorging (34,2 %) vertegenwoordigen samen drie vierde van de gefinancierde behoeften van het Globaal Beheer. De tak ZIV-uitkeringen volgt met 13,9 % op de derde plaats. De behoeften voor RVA-werkloosheid zijn in 2021 met 2,4 miljard euro gedaald ten opzichte van 2020 (hoge behoeften omwille van de coronacrisis) en vertegenwoordigen in 2021 nog 9,7 %.

Raadpleeg voor meer informatie over de evolutie van de sociale zekerheidsuitgaven verwijzen de jaarverslagen van de betrokken instellingen.

Evolutie buiten het Globaal Financieel Beheer

In 2021 zijn de uitgaven buiten Globaal Financieel Beheer met 1,7 % gedaald ten opzichte van 2020.

Dit is hoofdzakelijk te wijten aan de lagere uitgaven voor de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (RJV) (- 7,1 % tov 2020) omwille van de neerwaartse impact van de coronacrisis op de jaarlijkse bijdrage (berekend op basis van 2020) en de vrijstelling voor de horeca.

Voor de bijdragen voor het Fonds voor Sluiting Ondernemingen was er in 2021 een herstel na de coronacrisis en een opwaartse impact door de stijging van het bijdragepercentage van de bijzondere bijdrage.

Ook voor de bijdragen voor de Fondsen voor Bestaanszekerheid en de tweede pijler pensioenfondsen was er in 2021 een herstel na de coronacrisis.

Uitgaven stelsels lokale sociale zekerheid, Overzeese Sociale Zekerheid en Sociale Maribel – publieke sector

De verschillende stelsels hebben als taak de opbrengst van sommige geïnde bijdragen door te storten naar derden en sociale prestaties uit te betalen.

De volgende tabellen geven een overzicht van de verschillende uitgaven weer.

13,24% van de uitgaven 2021 worden betaald vanuit het globaal beheer. Het betreft de bijzondere toewijzingen. 86,76% van de uitgaven 2021 worden betaald buiten het globaal beheer. Hier gaat het onder meer over de stortingen aan andere instellingen en besturen en de stortingen aan derden.

Binnen het globaal beheer

De bijzondere toewijzingen namens de lokale besturen bestaan uit 3 onderdelen:

• Forfaitaire boni kinderbijslag
  Deze uitgave is een maandelijkse storting aan de Federale Pensioendienst (FPD).
  Het bedrag werd in 2015 vastgelegd op 47.000.000 euro bij de 6e staatshervorming en wordt jaarlijks aangepast aan de procentuele verandering van het gemiddelde indexcijfer van de consumptieprijzen.
• Sociale Maribel – publieke sector
  Deze maandelijkse storting door het globaal beheer is de dotatie aan de tak Sociale Maribel – publieke sector en de Fiscale Maribel ten voordele van de werkgevers die recht hebben op deze subsidie.
• Loonmatiging
  Vanaf 2018 werden bijkomende middelen toegekend voor het gesolidariseerd pensioenfonds. Het betreft een deel van de loonmatigingsbijdrage lokale besturen en dit voor de jaren 2018-2019-2020 bepaald bij Ministerieel Besluit (ministerraad 18/01/2018) op jaarbasis 121 miljoen euro via een maandelijkse storting aan de FPD. Voor het jaar 2021 is het bedrag vastgesteld op 126 miljoen euro (KB 04-05-2021).

Buiten het globaal beheer

De uitgaven buiten het globaal beheer gaan naar 3 verschillende stelsels die afzonderlijk gerapporteerd worden:

• Lokale besturen
  De cijfers geven de doorstortingen weer aan andere OISZ en derden. Ze zijn gebaseerd op de geïnde bijdragen min de administratiekosten.
• Overzeese Sociale Zekerheid
  De cijfers zijn gebaseerd op de uitgaven voor sociale prestaties (o.a. pensioenen en geneeskundige verzorging) en diverse andere uitgaven.
• Sociale Maribel - publieke sector
  De cijfers vertegenwoordigen de betalingen van de subsidies aan de rechthebbende werkgevers (o.a. sociale Maribel, sociale akkoorden, project 600, zorgpersoneelfonds, solidariteitspremie) en de tussenkomst in de kosten voor het beheer.

De uitgaven buiten het globaal beheer stijgen in totaal met 3,00% (+ 103 miljoen euro).

Het stelsel lokale besturen kent een stijging van 3,09% (+ 166 miljoen euro). Die is vooral te verklaren door een stijging van de geïnde bijdragen (zie ontvangsten). Het gaat daarbij in het bijzonder over de bijdragen geïnd voor het gesolidariseerd pensioenfonds (+ 54 miljoen euro) en de tweede pijler (+ 25 miljoen euro).

Voor het stelsel van de Overzeese Sociale Zekerheid noteren we een daling van 4,22% (- 14 miljoen euro). Die is een gevolg van een daling van de sociale prestaties met 9 miljoen euro en een daling van de diverse andere uitgaven met 5 miljoen euro.

Dit komt eveneens omdat de terugstorting van de teveel ontvangen Rijkstegemoetkoming in 2021 slechts 4,5 miljoen euro bedroeg in tegenstelling tot 9,4 miljoen euro in 2020.

Voor het stelsel Sociale Maribel - publieke sector noteren we een stijging met 7,49% (+ 35 miljoen euro). Dit is in hoofdzaak te wijten aan de IFIC-premies en sociale akkoorden.

In 2021 registreerde de RSZ 63,82 miljard euro rechtstreeks uit ontvangsten van bijdragen (toeslagen en nalatigheidsintresten inbegrepen) tegenover 61,36 miljard euro in 2020. Dat is een stijging van 4,1%. In deze bedragen zijn de regimes van de werknemers in loondienst, de zeevarenden (sinds 2018) en de provinciale en lokale besturen opgenomen.

Ondanks de opeenvolgende en aanhoudende coronagolven zijn de ontvangsten in de loop van 2021 geleidelijk aan gestegen. Met een aanvankelijke raming van 62,12 miljard euro stegen ze in maart tot 62,66 miljard euro en in september tot 63,55 miljard euro.

Het Globaal Beheer van zijn kant registreerde 79,48 miljard euro aan ontvangsten ten opzichte van 77,66 miljard aan uitgaven. In 2020 bedroegen deze posten respectievelijk 78,60 en 78,04 miljard euro.

Omdat de ontvangsten uit de socialezekerheidsbijdragen goed waren, stegen de globale ontvangsten nog meer dankzij de overdrachten van de Staat, die de aanvullende financiering van de gezondheidszorg en de alternatieve financiering sterk zag toenemen. Op haar beurt werd de evenwichtsdotatie - de afsluitingspost waarmee men de sociale zekerheid in evenwicht brengt – die oorspronkelijk lag op 7,53 miljard euro in de loop van het jaar bijgesteld tot een bedrag van 5,62 miljard euro. De middelen van de Staat werden op die manier verhoogd tot 25,27 miljard euro of 31,8% van alle ontvangsten.

Wat de te financieren behoeften betreft, zijn die van het RIZIV (uitkeringen en gezondheidszorg samen) met 1,17 miljard euro (of 3,3%) gestegen tot 36,19 miljard euro. Die van de Federale Pensioendienst stegen met 1,14 miljard euro (of 3,9%) tot 30,48 miljard euro en die van de RVA zijn met 2,63 miljard euro gedaald tot 8,36 miljard euro.

De in- en uitstromen gebeuren volgens een eigen termijnplanning, wat kasposities (mismatching) genereert.

Het thesauriebeheer bestaat erin om:

• te anticiperen op dit thesaurieprofiel,
• het best mogelijke rendement van de thesaurieoverschotten te behalen, en
• de tekorten tegen de laagste kostprijs te financieren en er zelfs een beter rendement voor te behalen. Dit in de al enige tijd durende context van negatieve debettarieven.

Evolutie van de rekening RSZ-Globaal Beheer over drie jaar

Sinds 2009, een jaar waarin we afsloten met een negatief kasresultaat van 2,37 miljard euro is de situatie gestabiliseerd. We sloten 2009 af met een negatief kaskrediet van 1,04 miljard euro tegenover een negatief kaskrediet van 1,22 miljard euro in 2018.

Het thesaurieresultaat voor 2019 was met 1,55 miljard euro gunstig, waardoor we dat jaar positief konden afsluiten met een eindsaldo van 334 miljoen euro. Ondanks een zeer ongunstig algemeen klimaat, eindigde het kasresultaat voor 2020 positief met 563 miljoen euro, wat het eindsaldo op 897 miljoen euro bracht.

In 2021 verbeterde de kaspositie opnieuw aanzienlijk, wat leidde tot een jaarresultaat van 1827 miljoen euro. Daardoor stond het saldo van de kasmiddelen voor het Financieel Beheer van de RSZ eind 2021 op 2 724 miljoen euro. Omdat er een vertraging zit op het corrigerend effect, verwachten wij in 2022 een sterke daling van onze kaspositie naar een meer gebruikelijk niveau.

Dagelijkse evolutie van het kasprofiel in 2021

Twee opmerkelijke factoren hebben de ongeziene situatie beïnvloed van onze vaak positieve kaspositie:

• de bijdragen van de Staat, die eigenlijk een prudentiële voorfinanciering zijn. Die voorfinanciering wordt later geregulariseerd via het mechanisme van de evenwichtsdotatie.
• de manier waarop het RIZIV de toegewezen liquide middelen niet volledig heeft gebruikt volgens de wettelijke bepalingen.

Dit leidde tot een gemiddeld driemaandelijks positief dagsaldo van 570,6 miljoen euro in het eerste kwartaal, een negatief dagsaldo van 861,3 miljoen euro in het tweede kwartaal, een positief dagsaldo van 1 225,5 miljoen euro in het derde kwartaal en 1 148,2 miljoen euro in het vierde kwartaal. Hierbij geldt een gemiddeld jaarlijks dagsaldo van 522,7 miljoen euro.

Om zichzelf te financieren, beschikt het Globaal Beheer van de RSZ normaliter over:

• een kredietlijn van 1,7 miljard euro bij de Schatkist (tijdelijk verlengd in de bijzondere context van 2020),
• een programma van thesauriebewijzen ter waarde van 615 miljoen euro,
• de mogelijkheid om gewaarborgde leningen (repo’s) te verkrijgen uit haar twee reservefondsen (tot meerdere miljarden euro’s).

De laatste twee instrumenten kwamen weinig aan bod in 2021. De bij de Schatkist geopende kredietlijn werd het hele jaar door gebruikt wanneer nodig, tegen nulrente.

De kredietposities werden, ook tegen nulrente, belegd op 679-rekeningen om negatieve rente te vermijden die verwacht kon worden van andere financiële instellingen waarmee we samenwerken. In een klimaat van negatieve korte rente had onze sterk verbeterde kaspositie paradoxaal genoeg problematisch en kostbaar kunnen zijn, iets wat we dus hebben kunnen vermijden.

Thesaurierealisaties

In de sociale zekerheid van werknemers bestaan er twee fondsen.

• Het Reservefonds is aangelegd tussen 1995 en 2001, enerzijds met de reserves van sommige takken en anderzijds met de begrotingsoverschotten van 1999-2000.
• Het Fonds voor de toekomst van de geneeskundige verzorging is aangelegd tussen 2008 en 2010 dankzij een groei van de uitgaven voor de gezondheidszorg die lager lag dan de wettelijke norm. Een deel van de niet-bestede bedragen werden in het fonds gestort.

Deze fondsen worden beheerd volgens de principes van de Wet van 21 december 2013 houdende diverse fiscale en financiële maatregelen, dat het koninklijk besluit van 15 juli 1997 houdende maatregelen tot consolidatie van de financiële activa van de overheid opheft. Ze bestaan dus hoofdzakelijk uit instrumenten van de Belgische overheidsschuld: de OLO’s (Obligation Linéaire-Lineaire Obligatie). De OLO’s betalen elk jaar interesten uit in de vorm van coupons.

Het rendement van de portefeuilles is van twee bijdragen afhankelijk:

• het ‘inkomsteneffect’, dat afkomstig is van de ontvangen coupons en van waardevermeerderingen of -verminderingen die volgen uit de verkoop van OLO’s;
• het ‘kapitaaleffect’ of ‘markteffect’. De OLO’s worden op de financiële markten genoteerd en zijn onderworpen aan de wet van vraag en aanbod. Het kapitaaleffect is dus een zeer volatiele bijdrage: zij kan heel positief maar ook negatief uitvallen.

Het Reservefonds

Het Reservefonds van het Globaal Beheer van werknemers is in 1999 aangelegd met de overdracht van de reserves van verschillende openbare instellingen van sociale zekerheid, vooral van de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP). In 2000 en 2001 is het gespijsd met de thesaurieoverschotten die waren ontstaan door de zeer gunstige economische context. Dit fonds wordt beheerd door vier private financiële instellingen die met het RSZ-Globaal Beheer een contract van discretionair beheer hebben.

Op basis van de Wet van 18 april 2017 (artikel 23 § 2) zijn er beleggingsopbrengsten uit het fonds opgenomen. Deze beleggingsopbrengsten werden toegewezen aan het Globaal Beheer van de werknemers.

De volgende tabel toont de evolutie van het Reservefonds.

Het rendement van de laatste vijf jaren wordt in de volgende tabel gegeven:

In 2021 zagen we een geleidelijke stijging van de marktrentes. Het dieptepunt van de 10-jaarsrente werd bereikt in de periode december 2020 en januari 2021 (met negatieve 10-jaarrentes tot -0,4%). Tegen eind 2021 schommelden de rentes van de 10-jarige OLO opnieuw rond de 0%. De rentestijging in het voorbije jaar zorgde voor een negatief financieel resultaat van de portefeuille. De marktwaarde van de portefeuille bedroeg eind 2021 5.788,45 miljoen euro. Er werd 165,72 miljoen euro aan beleggingsopbrengsten overgemaakt aan het globaal beheer. Voor het eerst werd ook een effectentaks geheven ten belope van 8,66 miljoen euro.

Sinds de oprichting op 18 juni 1999 bedraagt het gemiddelde jaarlijkse rendement van de portefeuille 4,65%.

Het Fonds voor de toekomst van de geneeskundige verzorging

Het Fonds voor de toekomst van de geneeskundige verzorging is opgericht door de programmawet van 27 december 2006. Het is voor 90% eigendom van het RSZ-Globaal Beheer en voor 10% van het RIZIV-Globaal Beheer. Het fonds wordt vooral gespijsd met de bedragen die er binnen de begrotingsdoelstelling voor geneeskundige verzorging aan worden toegekend. De inbreng bedroeg ongeveer 300 miljoen euro per jaar van 2007 tot 2010. In 2010 werden de schijven van 2009 en 2010 geboekt.

Ook deze portefeuille bestaat exclusief uit staatspapier. Deze portefeuille werd niet toevertrouwd aan privébeheerders. Het fonds wordt indicieel beheerd.

De opbrengsten van dit fonds (intresten en gerealiseerde meerwaarden) werden in 2010 en 2011 naar het RSZ-Globaal Beheer (90%) en het Globaal Beheer van de zelfstandigen (10%) overgedragen. Deze afname is in overeenstemming met artikelen 76 en 77 van de programmawet van 23/12/2009 betreffende de overdrachten voor de jaren 2010 en 2011 van de interesten die het fonds genereert.

De marktwaarde van het Fonds voor de toekomst van de geneeskundige zorgen bedroeg op het einde van 2021 1.698,49 miljoen euro. Uit de beleggingsopbrengsten werd 41,35 miljoen uitgekeerd aan het globaal beheer der werknemers en 4,60 miljoen aan het globaal beheer der zelfstandigen. De portefeuille werd belast met een federale effectentaks van 2,57 miljoen euro.

Het jaarlijks rendement van de laatste vijf jaar wordt in de volgende tabel gegeven: